Wat is oedeem?
Oedeem is een vochtophoping in een deel van het lichaam, waar het normaal gesproken niet of nauwelijks aanwezig is. Dit uit zich in een gevoel van zwaarte, spanning of stuwing van de huid, een pijnlijk of tintelend gevoel en toename van de omvang van het lichaamsdeel. Een bekend verschijnsel is het dikker worden van de voeten en enkels na een warme dag. Soms kan er ook een kuiltje in worden gedrukt wat even blijft staan: we noemen dit ‘pitting oedeem’. Meestal zijn de voeten de volgende dag, na een nacht slapen weer slank. Naast deze vorm van oedeem zijn er nog andere vormen van oedeem namelijk: lymfoedeem, veneus oedeem of lipoedeem, die allemaal wél behandeling nodig hebben.

Lymfoedeem
Lymfoedeem is een abnormale ophoping van lymfevocht in een bepaald deel van het lichaam. Het lymfevocht kan niet of onvoldoende worden afgevoerd. Dit lymfoedeem ontstaat ten gevolge van een beschadigd (of onvoldoende aanwezig) lymfstelsel. Daarnaast kan het ook voorkomen dat er teveel lymfevocht wordt aangemaakt, waardoor het lymfstelsel wordt overbelast. Lymfoedeem kan aangeboren zijn(primair) of ontstaan ten gevolge van een ziekte, behandeling met bepaalde medicatie of een ingreep (secundair lymfoedeem). Lymfoedeem begint meestal met een toename van spanning op de huid en een zwaar of moe gevoel in de arm of het been. Daarnaast zie je ook dat het betreffende lichaamsdeel gaat zwellen en dit geeft soms veel pijn. Ook kunnen er huidveranderingen optreden.

Wat te doen bij lymfoedeem?
Lymfoedeem is niet te genezen maar wel goed te behandelen. Als u denkt dat u lymfoedeem heeft, is het belangrijk een arts te raadplegen zodat u kan worden doorverwezen naar een oedeemtherapeut. Er zijn verschillende manieren om het oedeem aan te pakken zoals zwachtelen(ambulante compressietherapie), manuele lymfdrainage, lymftaping, oefentherapie, het dragen van een therapeutische elastische kous en het inzetten van de lymfapress. In onze praktijk kunt u terecht voor al deze behandelvormen.

Veneus oedeem
Veneus oedeem is een vochtophoping die ontstaat door slechtwerkende bloedvaten, ook wel chronische veneuze insufficiëntie genoemd. Door de kapotte kleppen of een slechtwerkend kleppensysteem in de aderen, kan het bloed uit de benen niet meer richting het hart stromen. Door een ophoping van bloed in de vaten, wordt het vocht door de toegenomen druk, vanuit de vaten de weefsels in gestuwd. De benen voelen moe, zwaar en pijnlijk aan en er treden vaak huidveranderingen/verkleuringen op.

Wat te doen bij veneus oedeem?
Als veneus oedeem niet wordt behandelt, bestaat de kans op een infectie in het gezwollen gebied. Bij veneus oedeem is het belangrijk dat er compressietherapie wordt toegepast en in een later stadium steunkousen(therapeutische elastische kousen: TEK) worden aangemeten. De steunkousen oefenen druk uit van buitenaf op het been, zodat de bloedvaten worden ondersteund. Hierdoor verbetert de doorstroming van het bloed en de afvoer van afvalstoffen zodat pijn, tintelingen en vermoeidheid in de benen afnemen. Daarnaast is bewegen bij deze vorm van oedeem ook heel belangrijk! In onze praktijk kunt u terecht voor het laten aanmeten van therapeutische elastische kousen. Deze kousen worden in bijna alle gevallen vergoed door de zorgverzekeraar. Het is wel belangrijk dat er een verwijzing aanwezig is van de huisarts of specialist.

Lipoedeem
Bij lipoedeem is er sprake van een ongelijkmatige vetverdeling/vetzwelling over het lichaam. Er is geen sprake van een echte vochtophoping in de huid, maar soms ontstaat wel de mengvorm lipo-lymfoedeem. Lipoedeem is een chronische aandoening die voorkomt bij vrouwen en zichtbaar wordt tijdens de puberteit of jong volwassenheid. Lipoedeem komt vooral voor op de heupen, dijen, binnenkant knieën en onderbenen. Soms zijn ook de armen aangedaan. Opvallend is, dat in tegenstelling tot andere vormen van oedeem, de hand en voetrug slank blijft. De oorzaak van lipoedeem is niet echt bekend, maar waarschijnlijk spelen erfelijke factoren en vrouwelijke hormonen een rol. Naast de vetophoping ontstaan er ten gevolge van lipoedeem ook nog andere klachten zoals moeheid, pijn bij het aanraken van de huid, een koud gevoel en bloeduitstortingen.

Wat te doen bij lipoedeem?
Lipoedeem is niet te genezen, maar door bepaalde behandelvormen kunnen verergering van klachten en complicaties deels worden voorkomen. Toename van de spierkracht, gezonde voeding en het dragen van therapeutische elastische kousen zijn belangrijke pijlers in de behandeling van lipoedeem. Het dragen van een therapeutische elastische kous kan er voor zorgen dat het gevoel van stuwing en vermoeidheid in de benen afneemt. Ook bepaalde vormen van bindweefselmassage (door een gespecialiseerde therapeut) kunnen de pijnklachten verminderen. Ook bij deze vorm van oedeem kan de oedeemtherapeut u helpen en ondersteunen.

Wilt u meer weten over oedeemtherapie, neem dan gerust contact met ons op!